Puzzle Ιουστινιανός

Κουίζ

Η καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο

Πολλοί αποκαλούσαν την Κωνσταντινούπολη«Επτάλοφη».ήταν χτισμένη στις πλαγιές επτά λόφων, όπως και η Ρώμη. Όλα σχεδόν τα σπίτια της έβλεπαν στις θάλασσες του Βοσπόρου, της Προποντίδας και του Κεράτιου κόλπου, που την περιέβαλαν. Αυτό οφειλόταν στον Κωνσταντίνο που είχε ορίσει κανένα κτίσμα να μην εμποδίζει θέα των γειτόνων του.
Οι χώροι όπου συναντιόνταν οι Βυζαντινοί ήταν οι πλατείες και οι αγορές.

Οι μεγαλύτερες αγορές της Πόλης ήταν:
- Ο φόρος (αγορά) του Κωνσταντίνου.

Ο φόρος του Θεοδοσίου

Την Πόλη διέσχιζε η Μέση λεωφόρος, που αποτελούσε τον κύριο οδικό άξονα της πόλης. Στο μέσο της Μέσης λεωφόρου βρισκόταν ο φόρος του Κωνσταντίνου και κοντά της οι αγορές των αυτοκρατόρων Θεοδοσίου και Αρκαδίου.

Δεξιά κι αριστερά της Μέσης λεωφόρου υπήρχαν τοξωτές στοές και εκατοντάδες καταστήματα, από τα οποία οι Βυζαντινοί αγόραζαν ό,τι επιθυμούσαν. Εδώ είχαν τα σπίτια τους και οι πιο εύπορες (πλούσιες) οικογένειες.

Στο κέντρο της πόλης και στις λαϊκές συνοικίες λειτουργούσαν εκτός από τις σταθερές αγορές και υπαίθριες, ορισμένες μέρες της εβδομάδας.

Τις υπαίθριες αγορές επισκέπτονταν πολύς κόσμος, μιας και σε αυτές οι παραγωγοί και οι βιοτέχνες πουλούσαν τα προϊόντα τους σε καλύτερες τιμές,από ότι γινόταν στις σταθερές αγορές. Στις υπαίθριες αγορές σύχναζαν και πλανόδιοι διασκεδαστές.
Υπεύθυνος για την ομαλή λειτουργία της αγοράς ήταν ο Έπαρχος της Πόλης. Ενημερωνόταν τόσο για την επάρκεια και την ποιότητα των προϊόντων, όσο για τις τιμές των αγαθών. Ιδιαίτερη προσοχή έδειχνε για τα είδη πρώτης ανάγκης.

Φτιάξε το παζλ

Το Παλάτι, ο Ιππόδρομος και οι Δήμοι

Ένα από τα σημαντικότερα έργα του Κωνσταντίνου ήταν το Ιερό Παλάτι (Μέγα Παλάτιον) (η κατοικία του αυτοκράτορα). Το Παλάτι ήταν χτισμένο στην πλευρά ενός λόφου, πάνω από το Βόσπορο και την Προποντίδα. Το όνομα του προέρχεται από το παλάτι των Ρωμαίων αυτοκρατόρων στο Παλατίνο λόφο της Ρώμη.

Εκτός από κατοικία του αυτοκράτορα ήταν και το διοικητικό κέντρο της αυτοκρατορίας, καθώς στο εσωτερικό του υπήρχαν:
- κτίρια για τη στέγαση των κρατικών υπηρεσιών
- αίθουσες υποδοχής των επισκεπτών
- τραπεζαρίες και χώροι για τη φιλοξενία τους
- εκκλησίες και παρεκκλήσια
- κτίσματα για τη διαμονή της φρουράς και των αξιωματούχων
- εργαστήρια τεχνιτών που φρόντιζαν και συντηρούσαν το παλάτι

Ήταν ένα συγκρότημα κτιρίων που συνδέονταν με υπαίθριες στοές, διαδρόμους, εσωτερικές αυλές και κήπους, οι οποίοι ήταν διακοσμημένοι με κρήνες, ψηφιδωτούς διαδρόμους και έργα τέχνης, αλλά και με σπάνια φυτά και άνθη.

Κοντά στο παλάτι υπήρχε ο ιππόδρομος. Συνδεόταν με το χώρο του παλατιού μέσω μιας πόρτας, που οδηγούσε στο αυτοκρατορικό θεωρείο, από όπου παρακολουθούσε τις ιπποδρομίες ο αυτοκράτορας.

Ως πρότυπο του είχε το Κολοσσαίο της Ρώμης, είχε σχήμα U και μήκος 450 μ. Στις μαρμάρινες κερκίδες του φιλοξενούσε αρκετές φορές το χρόνο χιλιάδες θεατές (η χωρητικότητα του εκτιμάται σε 100.000 θεατές), που συνέρρεαν για να παρακολουθήσουν τις ιπποδρομίες, τους αγώνες και τις άλλες εκδηλώσεις που γίνονταν εκεί. 

Αγαπημένο αγώνισμα των Βυζαντινών αποτελούσαν οι ιπποδρομίες. Αυτές γίνονταν σε καθορισμένες ημερομηνίες και τις παρακολουθούσε συχνά και ο αυτοκράτορας. 

       Η αφετηρία 

Πάνω από την αφετηρία του ιπποδρόμου υπήρχαν τέσσερα χάλκινα άλογα, κατασκευασμένα από τον Λύσιππο (370-300 π.Χ.). Τα άλογα είχαν μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη από τη Χίο, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Θεοδόσιος Α

΄.

Σε κάποιες έκτακτες περιπτώσεις (εορτασμός ευχάριστων γεγονότων, απόδοση τιμών σε ξένους άρχοντες και πρεσβείες) γίνονταν εκτός προγράμματος ιπποδρομίες με άδεια του παλατιού. Υπεύθυνοι για την οργάνωση και διεξαγωγή των ιπποδρομιών ήταν οι Δήμοι. Οι Δήμοι ήταν αθλητικά σωματεία. Είχαν μέλη και οπαδούς πολίτες που τους άρεσαν οι ιππικοί αγώνες. Τα ονόματά τους τα έπαιρναν από τα χρώματα των στολών και των λαβάρων του. Oνομάζονταν Πράσινοι, Βένετοι (Γαλάζιοι), Λευκοί και Κόκκινοι. Συχνά οι οπαδοί των Δήμων φιλονικούσαν μεταξύ τους.

Κουίζ

Το Μέγα (Ιερό) Παλάτιον της Κωνσταντινούπολης

Ο Ιππόδρομος της Κωνσταντινούπολης

Εξάσκηση

Η Αυτοκρατορία χωρίζεται σε Ανατολική και Δυτική

Τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του Θεοδοσίου παρατηρήθηκαν προβλήματα στη διοίκηση της αυτοκρατορίας.

Μετακινούμενοι λαοί -Ούννοι, Γότθοι και Βάνδαλοι-παραβίαζουν τα βόρεια σύνορα και απειλούν την αυτοκρατορία.

Βλέποντας την κατάσταση αυτή ο Θεοδόσιος, λίγο πριν το θάνατό του (395 μ.Χ.) μοίρασε την αυτοκρατορία στους δυο γιους του (Αρκάδιο και Ωνώριο), πιστεύοντας ότι έτσι θα κυβερνιόταν καλύτερα.
Ο Αρκάδιος (18 ετών) πήρε το ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας και ο Ωνώριος (11 ετών) το δυτικό.

Ο Αρκάδιος και ο γιος του Θεοδόσιος Β΄ ή Θεοδόσιος ο Μικρός που τον διαδέχτηκε, οργάνωσαν το ανατολικό κράτος και αντιμετώπισαν τον κίνδυνο με πολεμικά και διπλωματικά μέσα:

- Οχύρωσαν με διπλό τείχος την Πόλη.
- Έβαλαν πλωτές φρουρές στο Δούναβη.- Έκλεισαν πολυδάπανες συμφωνίες ειρήνης με τους γείτονες που του απειλούσαν.- Σε κάποιους γείτονες έδωσαν επιπλέον γη για καλλιέργεια και άλλους τους πήραν ως μισθοφόρους στο βυζαντινό στρατό.- Ίδρυσαν το Πανδιδακτήριο (Πανεπιστήμιο της εποχής).- Ενίσχυσαν την ελληνική γλώσσα.

Αν και οι κάτοικοι του ανατολικού κράτους ανήκαν σε διαφορετικά έθνη, είχαν σημαντικά στοιχεία που τους ένωναν:- το ρωμαϊκό νόμο- τη χριστιανική θρησκεία- την ελληνική γλώσσα
- Οι Γότθοι με αρχηγό τον Αλάριχο κυρίευσαν τη Ρώμη (410 μ.Χ.), τη λεηλάτησαν επί τρεις ημέρες και αποχωρώντας πήραν μαζί τους μεγάλο μέρος των θησαυρών της.
- Λίγα χρόνια αργότερα το ίδιο σχεδίαζαν να κάνουν οι Ούννοι, με αρχηγό τον Αττίλα. Όμως ο Ρωμαίος στρατηγός Αέτιος, συμμάχησε με τους Γότθους και νίκησε τους Ούννους στα
Καταλαυνικά (Καταλανικά) Πεδία.

Διαφορετικά όμως εξελίχθηκαν τα γεγονότα στο δυτικό κράτος:

Ο Χριστιανισμός γίνεται επίσημη θρησκεία

Το διάταγμα των Μεδιολάνων και η στήριξη του από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο βοήθησαν στην καθολική εξάπλωση του Χριστιανισμού.

Για την ενίσχυση του Χριστιανισμού και την εξάπλωσή του μετά το 313 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος:
- προτιμούσε χριστιανούς σε δημόσιες θέσεις και τον στρατό.
- συγκάλεσε οικουμενική σύνοδο στην Νίκαια το 325 μ.Χ. και βοήθησε τους χριστιανούς να λύσουν τις θεολογικές τους διαφορές.
- βαπτίστηκε χριστιανός λίγο πριν το θάνατο του το337 μ.Χ.

Μετά το θάνατο του Μ. Κωνσταντίνου η αυτοκρατορία μοιράζεται μεταξύ των τριών του γιων (Κωνσταντίνου Β΄, Κωνστάντιου Β΄, Κώνστα) και του ανιψιού του Δαλμάτιου.

Πορτοκαλί: Κωνσταντίνος Β΄

Πράσινο: Κώνστας

Μπεζ: Δαλμάτιος

Γαλάζιο: Κωνστάντιος Β΄

Ο Δαλμάτιος δολοφονείται από τους στρατιώτες τους και έτσι όλο το ανατολικό κομμάτι της αυτοκρατορίας περνάει υπό τον έλεγχο τουΚωνστάντιου Β΄. Στο δυτικό τμήμα της αυτοκρατορίας επικρατεί ο Κώνστας
Η θετική  πολιτική υπέρ του Χριστιανισμού διακόπηκε το 361 μ.Χ., όταν ανέλαβε αυτοκράτορας ο ανιψιός του Κωνσταντίνου, Ιουλιανός (361 – 363 μ.Χ).

Ο Ιουλιανός:
- Είχε σπουδάσει (αρχαία ελληνική φιλοσοφία) και ζήσει στην Αθήνα και την Αντιόχεια. Οι σπουδές και η ζωή του τού προκάλεσαν το θαυμασμό για τον ελληνικό πολιτισμό, τους ολύμπιους θεούς και τη λατρεία τους.
- Προσπάθησε να επαναφέρει τη λατρεία της παλιάς θρησκείας.
- Προσπάθησε να περιορίσει τη χριστιανική θρησκεία.

Τα μέτρα του Ιουλιανού δεν είχαν αποτελέσματα γιατί:
- κυβέρνησε μόνο δύο χρόνια (361-363 μ.χ.) και σκοτώθηκε πολεμώντας τους Πέρσες σε ηλικία 32 ετών.
- η παλιά θρησκεία βρισκόταν στην δύση της και η νέα στην ανατολή της

Τον Ιουλιανό διαδέχθηκε ο Θεοδόσιος. Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος κήρυξε το Χριστιανισμό επίσημη θρησκεία του κράτους και πήρε αυστηρά μέτρα κατά των εθνικών (ειδωλολατρών):- Έκλεισε αρχαίους ναούς, απαγόρευσε την λατρεία αρχαίων θεών και όρισε βαρύτατες ποινές για τους παραβάτες.
- Κατάργησε τους Ολυμπιακούς αγώνες το 392 μ.χ, τα Ελευσίνια μυστήρια και έκλεισε το Μαντείο τον Δελφών.
- Ανέχτηκε την λεηλασία και την καταστροφήαρχαίων ναών, μνημείων και έργων τέχνης από φανατικούς χριστιανούς.

Για όλα αυτά οι Χριστιανοί ονόμασαν:
- το Θεοδόσιο «Μέγα»
- τον Ιουλιανό «Παραβάτη»